Polietilen boru veya ek parçaları birleştirme yöntemleri nelerdir?

Polietilen boru ve ek parçaları birbirlerine Alınkaynak, Elektrofüzyon kaynağı veya mekanik ek parçalar ile bağlanırlar. Polietilen dışında diğer malzemelerden yapılan borulara dıştan sıkmalı ek parçalar, flanşlar veya amaca uygun yapılmış diğer geçiş adaptörleri ile bağlanırlar.

Alın kaynak Birleştirme Yöntemi:

 Polietilen borular, uygulanacak projenin türüne göre alın kaynağı yöntemi ile birleştirilmek üzere imal edilirler. Ancak bu kaynak yöntemi ile birleştirmede gerek çap ve gerekse et kalınlığı için teknik sınırlamalar bulunmaktadır. Bu kaynak yöntemi ile birleştirme, 50 mm çaptan 1600 mm çapa ve çaplara bağlı olarak minimum 5 mm et kalınlığından 100 mm et kalınlığına kadar yapılmaktadır. Alın kaynak işlemi DVS 2207 standardına göre yapılmaktadır.

 

Alın kaynak birleştirme yönteminde dikkat edilmesi gerekenler;

 

  • Alın kaynağı yapılacak ortamın ısısı 5 °C’ nin üstünde olmalıdır.
  • Birleştirilecek boruların et kalınlıkları eşit olmalı, fark bulunduğu durumlarda iki borunun et kalınlığı farkı maksimum % 10’u geçmemelidir.
  • Kaynakta kullanılacak alın kaynak makinesi sertifikalı olması gerekir. Kaynak işlemi başlamadan önce kaynak yüzeyleri tıraşlanarak oksidasyonu alınmalı ve kaynak yüzeylerinin tamamen birbiri ile temas halinde olduğundan emin olunmalıdır.
  • Kaynak yapılacak yüzeyin tıraşlanmasından sonra herhangi bir nedenle kirlenmesinin önüne geçilmelidir. Tekrar kirlenmesi durumunda tıraşlama işlemi yeniden yapılmalıdır. Kaynak yapılacak yüzey, ütü ile ısıtılmadan önce saf alkol ile temizlenmelidir.
  • Kaynak ütü sıcaklığı 200 – 250 °C arasında olması gerekir. Borunun üretildiği hammaddeye ve uygulama standardına göre belirlenmelidir.
  • Et kalınlığı az olan borular için üst ısı değerleri, çok olan borular için alt ısı değerleri seçilmelidir.
  • Kaynak işlemi başladıktan sonra, kaynak soğuma sürecinde boruların birleşme basınç değerleri eşit tutulmalıdır.
  • Boru içerisinde oluşan hava sirkülasyonu yapılan kaynağın soğuma işlemini dengesiz olarak hızlandırdığı için kaynak esnasında boruların bir ucu kapatılmalıdır.
  • Kaynak işlemine başlamadan önce makinenin ısı değerleri kontrol edilmeli ve istenen ısı değerine ulaşıldıktan 5 dakika sonra kaynak başlatılmalıdır.
  • Makinenin ütü kısmı ve borunun kaynak yapılacak kısmı, kaynak öncesi temizlenmelidir.
  • Basınçlı içme suyu boruları için kaynak basınç testi DİN 4270 standardına göre yapılmaktadır.

 

Elektrofüzyon Kaynağı ile Birleştirme Yöntemi:

 

EF Kaynağı, PE boruların birleşim yöntemlerinden biridir. Kaynak için bakır kuşaklar içeren EF Manşonlar veya ek parçaları kullanılır. Bakır kuşaklara, üreticilerin belirlediği sürede ve değerde elektrik akımı verilerek, kuşak bölgesi ve çevresinde oluşan ısı, PE boru ve EF fitingin birbirine kaynamasını sağlar. 

 

Kaplin Manşonlar ile Birleştirme Yöntemi:

 

20 – 125 mm arası PE çapların birleşiminde bazen mekanik sıkmalı (kaplin) manşonlar kullanılır. Bu yöntem, klasik el aletleri yardımıyla kolaylıkla yapılabilmesi, ıslak boru yüzeylerine de uygulanabilmesi ve bir kaynak makinesine, elektriğe ihtiyaç duyulmaması sebebiyle tercih edilir. Ancak bu yöntem, bir kaynak yöntemi kadar yüksek değerde ve ömürde sızdırmazlık sağlamaz.